Η πληροφορική άρχισε να εισέρχεται στην καθημερινότητά μας σε τομείς όπως το εμπόριο και η βιομηχανία πριν από 25 περίπου χρόνια. Ο χώρος της υγείας ήταν από τους τελευταίους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας που υιοθέτησε λύσεις πληροφορικής για την αύξηση της παραγωγικότητάς του.
Σήμερα υπάρχει διαθέσιμο λογισμικό, το οποίο υποστηρίζει όλες τι πτυχές της λειτουργικότητας ενός νοσοκομείου. Κάθε χρήστης ενός προγράμματος ασχολείται με τις δικές του δραστηριότητες, καταγράφοντας πληροφορίες στο σύστημα. Οι πληροφορίες αυτές είναι διαθέσιμες και σε άλλους χρήστες ανάλογα με τα δικαιώματα πρόσβασης που έχει ο καθένας στην πληροφορία.
Στην Κλινική «ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ», έχοντας συνειδητοποιήσει από χρόνια την αναγκαιότητα της ύπαρξης ενός Ολοκληρωμένου Συστήματος Πληροφορικής για την υποστήριξη των λειτουργιών της, προχωρήσαμε στην υιοθέτηση μιας λύσης που πρόσφερε η εταιρεία Computer Team, η οποία έχει την έδρα της στη Θεσσαλονίκη. Η Computer Team είναι εταιρεία παραγωγής λογισμικού, η οποία δραστηριοποιείται από το 1991 στο χώρο της υγείας με προγράμματα που καλύπτουν όλο το φάσμα των λειτουργιών ενός σύγχρονου Νοσοκομείου. Στις συναντήσεις που έγιναν ανάμεσα στην Κλινική μας και την εταιρεία, καθορίστηκαν με ακρίβεια οι προδιαγραφές λειτουργίας του λογισμικού. Συγκεκριμένα, έγινε αναλυτική περιγραφή των απαιτήσεων για κάθε τμήμα του «ΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ». Με βάση αυτή την αναλυτική περιγραφή, η εταιρεία έκανε τις απαραίτητες προσαρμογές στις εφαρμογές της και μετά από μια δοκιμαστική περίοδο το σύστημα μπήκε σε παραγωγική λειτουργία. Τα πλεονεκτήματα από τη χρήση του αναδείχθηκαν άμεσα. Οι εργασίες των χρηστών του συστήματος έγιναν πιο απλές, καθώς το πληροφοριακό σύστημα υποκατέστησε ένα μέρος από αυτές. Μεγάλος κερδισμένος από την υιοθέτηση του σύγχρονου αυτού πληροφοριακού συστήματος ήταν ο ασθενής. Η ποιότητα παροχής υπηρεσιών ήταν στα ίδια υψηλά επίπεδα για όλους τους ασθενείς, ενώ οι χρόνοι νοσηλείας αλλά και γενικότερα αναμονής ήταν πολύ μικροί.
Ένας ιατρός για παράδειγμα καταγράφει στο σύστημα μια εντολή αγωγής. Η νοσηλεύτρια με βάση αυτή την εντολή χορηγεί στον ασθενή τα αντίστοιχα σκευάσματα. Η κίνηση αυτή της νοσηλεύτριας αφαιρεί αυτόματα τις ποσότητες από το απόθεμα της Κλινικής. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να ετοιμαστεί άμεσα και σωστά η παραγγελία προς το κεντρικό φαρμακείο του Νοσοκομείου χωρίς την παρέμβαση κανενός.
Η διαδικασία αυτή είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ολοκληρωμένης διαχείρισης, η οποία γίνεται χωρίς οι χρήστες να εμπλέκονται άμεσα. Άλλα παραδείγματα διαδικασιών αυτής της μορφής είναι η παραγγελία εξετάσεων στα εργαστήρια ή η διαχείριση των νοσηλίων. Στην πρώτη περίπτωση, ο γιατρός δημιουργεί για παράδειγμα ένα παραπεμπτικό για μια αξονική τομογραφία. Το παραπεμπτικό είναι την ίδια στιγμή διαθέσιμο στο εργαστήριο. Ο υπεύθυνος του εργαστηρίου, με βάση τα εισερχόμενα παραπεμπτικά, κανονίζει το πρόγραμμά του, όσον αφορά το πότε θα κάνει την κάθε εξέταση, κάθε ασθενής. Κάθε φορά που ορίζεται η χρονοθυρίδα στη διάρκεια της οποίας θα κάνει μια εξέταση ένας ασθενής, ενημερώνεται αυτόματα η Κλινική, η οποία φροντίζει για τη μετάβασή του στο εργαστήριο. Όταν γίνει η εξέταση και καταγραφεί το αποτέλεσμα, ενημερώνεται ο γιατρός που δημιούργησε το παραπεμπτικό. Ο γιατρός λοιπόν έχει στη διάθεσή του τόσο το πόρισμα, όσο και τις εικόνες της εξέτασης. Στη διαδικασία που μόλις αναλύθηκε συνοπτικά, οι μόνες κινήσεις που γίνονται από τους χρήστες είναι η δημιουργία του παραπεμπτικού από το γιατρό της Κλινικής, ο προγραμματισμός της εξέτασης από το εργαστήριο και η καταγραφή του πορίσματος από τον ακτινολόγο. Πέρα από αυτές τις κινήσεις, στο υπόβαθρο ενεργοποιούνται άλλες διαδικασίες. Γίνεται ενημέρωση των οικονομικών υπηρεσιών της μονάδας υγείας όσον αφορά την εξέταση που έγινε και ορίζεται η χρέωσή της. Όταν αυτό είναι απαραίτητο, ενημερώνεται το ασφαλιστικό ταμείο. Όλες αυτές οι κινήσεις γίνονται σε πραγματικό χρόνο, χωρίς λάθη και καθυστερήσεις. Ένας άλλος ευαίσθητος τομέας είναι η διαχείριση των νοσηλίων. Αρχικά ορίζονται από τους υπεύθυνους του κάθε νοσοκομείου κανόνες με βάση τους οποίους καθορίζονται οι χρεώσεις ανάλογα με τον ασφαλιστικό φορέα, την κατηγορία της κλίνης, τον τιμοκατάλογο και άλλες παραμέτρους. Όταν ο ασθενής παίρνει εξιτήριο, δημιουργείται αυτόματα το παραστατικό για τον ασθενή και ταυτόχρονα τα οικονομικά δεδομένα της νοσηλείας ενσωματώνονται στις καταστάσεις του ταμείου όπου ανήκει ο ασθενής.
Όλα τα παραπάνω αφορούν τη διαχείριση των ασθενών, είτε αυτή αφορά ιατρικές πληροφορίες, είτε οικονομικές. Από την πλευρά της, η Διοίκηση του Νοσοκομείου έχει ανάγκη από συγκεντρωτικά δεδομένα που αντιπροσωπεύουν δείκτες λειτουργικότητας. Οι εταιρείες πληροφορικής παρέχουν σήμερα τα προγράμματα «Επιχειρηματικής ευφυΐας». Τα προγράμματα αυτά επεξεργάζονται τις αναλυτικές καταγραφές που γίνονται σε κάθε σταθμό εργασίας και δίνουν στους χρήστες τους χρήσιμες υψηλού επιπέδου πληροφορίες, όπως η μέση κάλυψη κλινών μιας Κλινικής ή ο μέσος χρόνος νοσηλείας ανά νόσημα και πολλά άλλα.
Στα πλαίσια της Μονάδας Υγείας, η πληροφορική κάνει έντονη την παρουσία της και στα συστήματα διαγνωστικής απεικόνισης. Οι εικόνες που προκύπτουν από τα ακτινολογικά μηχανήματα αποθηκεύονται με τον ίδιο τρόπο που αποθηκεύονται και οι άλλες πληροφορίες. Αυτό σημαίνει ότι ο ιατρός, όταν χρησιμοποιεί το πρόγραμμα «Διαχείρισης Ιατρικού Φακέλου», πέρα από αυτά που καταγράφει ο ίδιος ή οι συνάδελφοί του, έχει τη δυνατότητα να προβάλλει τις εικόνες των απεικονιστικών εξετάσεων του ασθενούς. Τα οφέλη για τον ιατρό είναι μεγάλα, γιατί από ένα κεντρικό σημείο έχει στη διάθεσή του όλες τις ιατρικές πληροφορίες του ασθενούς.
Η αποθήκευση των εικόνων έχει και άλλο πλεονέκτημα για τις Μονάδες Υγείας. Ο ασθενής σε περίπτωση που χάσει κάποιο πόρισμα ή τις εικόνες από μία εξέταση, δε χρειάζεται να υποβληθεί πάλι στην ταλαιπωρία της επανάληψής της, εφόσον η εικόνα είναι καταχωρημένη στο κεντρικό σύστημα του Νοσοκομείου. Αυτό συνεπάγεται εξοικονόμηση χρόνου, καθώς και μικρότερο κόστος, τόσο για τον ασθενή, όσο και για τον ασφαλιστικό του φορέα. Το ίδιο ισχύει και για τις βιοπαθολογικές εξετάσεις, όπου ο ιατρός έχει τη δυνατότητα να δει την εξέλιξη στο χρόνο μιας ή περισσοτέρων εξετάσεων σε μορφή διαγράμματος.
Η πληροφορική άλλαξε και τον τρόπο με τον οποίο οι γιατροί σαν άτομα λειτουργούν εκτός νοσοκομείου. Επικοινωνούν με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο με συναδέλφους τους σε όλο τον κόσμο σε πραγματικό χρόνο, ενώ ταυτόχρονα αναζητούν επιστημονικά άρθρα στο Internet. Σε σχέση με τα τελευταία 10 χρόνια, οι δυνατότητες που έχουν οι γιατροί σε επίπεδο εκπαίδευσης ή και έρευνας είναι ουσιαστικά ανεξάντλητες.
Η πληροφορική άλλαξε ριζικά την ιατρική σε όλες τις πτυχές της. Αύξησε την παραγωγικότητα στο χώρο της υγείας και άνοιξε νέους ορίζοντες. Βέβαια, όλα εξαρτώνται από την απρόσκοπτη λειτουργία των υπολογιστών και των δικτύων. Ο κίνδυνος για πληροφοριακό blackout είναι πάντα υπαρκτός. Ωστόσο, με την πληροφορική συμβαίνει ό,τι συνέβη και με τον ηλεκτρισμό και την τηλεφωνία. Ήρθαν να μας συντροφεύουν για πάντα.
vioiatrikhtexnologia 